Afrika’daki çıkar savaşlarında yüzbinlerce insan ölüyor. Savaşlar bitmiyor ama ara ara duruyor. Durduran durumlardan biri de futbol. Tıpkı 1967’deki Pele’nin ziyareti gibi. Geri kalanını genç asker Okonkwo’nun ağzından dinleyelim.
Sevgili babam, Bilirsin mektup yazmak bana göre değil. Sen çok istedin ama benim kalemle, kitapla hiç işim olmadı. Ben hep savaşçılık oynamayı tercih ettim. Biraz geç oldu ama savaşın oyun olmadığını anladım. Burada sadece siper alıyor, ateş ediyor, düşman öldürüyor, yemek diye verdikleri ne olduğunu bilmediğim şeyler yiyorum. Gözüme uyku bile girmiyor. Gözlerimi her kapattığımda öldürdüklerim aklıma geliyor. Buradaki, Nijerya’daki bu iç savaşa artık anlam veremiyorum. Daha dün aynı liseye gittiklerimizle bugün karşı cephelerde savaşıyoruz. Neden? Sadece farklı dinlerden olmamız mı? Savaş, giderken beyaz adamın burada bıraktığı miras mı? Belki de cevabı yıllar önce oku dediğin o kitaplardaydı… Ben savaştan kaçmak için neler vermezken, buraya savaşmak için gelen beyaz adamlar bile varmış. Anlattıklarına göre ‘Kont’ Gustaf von Rosen adında bir beyaz, karşımızdakiler için savaşıyormuş. Kullandığı uçağın ağzında kocaman dişler varmış. Dün anlaşarak Biafralılar’la karşılıklı ateşkes ilan ettik. Hatırlar mısın? Geçen sene seninle Bay Abejede’nin evinde Birleşik Krallık’ta düzenlenen Dünya Kupası maçını izlemiştik. Brezilya, Portekiz karşısındaydı. Güzel maçtı. Brezilya’da Pele, Portekiz’de ise Eusebio vardı. Portekiz bu kıtayı yüzyıllarca sömürdü diye, sen inatla ‘Kral’ Pele’yi tutardın, ben ise ‘Siyah İnci’ Eusebio’yu. Kabul ediyorum o maçta Kral’a karşı çok sert oynadılar ama maçı Portekiz sonuna kadar hak etmişti. Nitekim de 3-0 skorla bir üst tura çıktılar ve dünya üçüncüsü de oldular. İşte o Pele, dün bu topraklara yani Lagos’a geldi. Oynadığı Santos takımıyla birlikte. Afrika turnesine çıkmışlar. Aslında ateşkes de onun içindi. Onu canlı izlemek için. Biraz trajikomik. İnsanlar ölmesin diye değil ama yuvarlak bir top için General Gowon ve Biafraların lideri anlaşmış. Hatırlıyor musun baba? Bay Abejede bize I. Dünya Savaşı’nda İngilizler adına savaşırken yaşadığı bir olayı anlatmıştı. Noel gününde ilan edilen gayrıresmi ateşkesi… Siperleri terk edip düşman Alman askerlerle futbol oynamışlar. Hatta üzülerek anlatıyordu maçı kaybettiklerini. “Olsun, biz kaybettik ama onlar da savaşı kaybetti” diyerek kendini teselli ediyordu. Sana biraz da maçtan bahsedeyim baba. Pele’nin oynadığı Santos takımı ve bizim şampiyon takımımız, ülkenin en eski stadında yani Onikon Stadyum’unda karşı karşıya geldi. Binlerce insan Kral Pele’yi görmek için stadı doldurdu. Kral da onların tezahuratlarına attığı 2 golle karşılık verdi. Bizim çocuklar da 2 gol attı. Maç 2-2 bitti. Hiçbir konuda anlaşamadığımız Biafralılar’la nasıl oldu da beraber ortak bir duygu için hareket ettik. Futbol denen oyun bu kadar güçlü mü? Öyle gözüküyor ki baba, bu ülkenin, bu kıtanın talihi gelecekte futbol ile düzelecek. Aslında inan, düşman bildiklerimizle her şeyimiz aynı. Onlar da Pele’ye tapıyor. Onların da arkalarında bekleyen aileleri, anne-babaları ve sevgilileri var. Onlar da kurşun yiyince ya ölüyor ya da sakat kalıyor. Hatta onlar da düşledikleri hayatlarını yaşayamadan ölüyor. Keşke ‘Kral’ Pele buralardan hiç gitmeseydi. Bu ülkenin kralı olsaydı da savaşmaya gerek olmasaydı. Bu bizim savaşımız değil ama yarın kaldığımız yerden yine birbirimize silah sıkmaya devam edeceğiz. Tanrım günahlarımı affet. Baba beni affet. Joshua Jay Okonkwo LAGOS 1967
YAZARIN NOTU: Yukarıdaki cümleler 1967-70 yılları arasındaki Nijerya İç Savaşı’nda yer almış hayali bir askerin hayali bir mektubudur. Cephelerden yazılan mektuplar örnek alınarak kaleme alındı. Afrika kıtasında 1963 yılından bu yana 30’dan fazla büyük savaş meydana geldi. Siyasi savaşlar, etnik savaşlar, doğal kaynakların (petrol, elmas, bakır, altın vb.) kontrolü amacıyla yapılan savaşlar… Tüm bu savaşlarda milyonlarca insan öldü, milyonlarcası evinden oldu. Savaşlar Kara Kıta’da hala var. Maalesef insanlar da ölmeye veya yollara düşmeye devam ediyor. Belki 19 Ocak – 10 Şubat tarihleri arasında oynanacak Afrika Kupası birçok insan için az da olsa umut olacak. Belki birkaç gün de olsa savaşları durduracak. Kupaya bir de bu gözle bakın.
0
0
0
0
0
