– Bir Sezgin RIZAOĞLU yazısı-
Brian Clough’lu Derby County takımının hikayesi… Hayal de olsa o günün tanığından…
“Sizin ülkenizde oldu mu bilmiyorum ama bazı yerlerde futbolcular “çamurda oynuyoruz, nasıl şampiyon olmamızı istiyorlar ki” hatta “rakiplerimiz ne güzel sahalarda oynuyor, bizde öyle mi” diye söylendiklerini duymuştum. Yoksa bir dönem sizin oralarda da mı çok kullanılıyordu bu söylemler.
Gelin o zaman size bir hikaye anlatayım…
1967 yazında Len Shackleton adında bir İngiliz gazeteci, kendisi aynı zamanda eski bir futbolcu olur, ikinci ligte yer alan Derby County takımın başkanı Sam Longson’a genç bir teknik direktörü önerir: Futbol adamının adı Brian Clough’tur. Onun için de bu iş ciddi bir sınavdır. Çünkü o güne kadar sadece 4. Lig’te yer alan bir takımı çalıştırmıştır.
Başkan gazeteciyi dinler ve genç adamı takımının başına getirir. Başlarda iyi sonuçlar almaz takım, o sezon Derby yirmi iki takımlık ligi, 14 galibiyet, 21 mağlubiyetle 18. sırada bitirebilir ancak. Ama başkanın antrenörüne, antrenörün kendine güveni tamdır. Aslında antrenörün takıma da güven tam olacaktır ama birkaç radikal değişikliğe ihtiyaçı vardır.
Nihayet ikinci sezon (1968-69) başlamadan, ilk 11’den 7 oyuncu ile yollar ayrılır. Gidenlerin yerine Kevin Hector, Alan Durban, Ron Webster ve Colin Boulton gibi kalburüstü oyuncular, Totthenham takımının golcü orta sahası Dave Mackay alınır.
Kulüpte de kökü değişiklikler olur. Saha sorumlusu, scouting sorumlusu hatta çaycılar bile değiştirilir. Sonucunda Derby, ikinci sezonda şaha kalkar. Ligi zirvede tamamlar ve Birinci Lig’e yani o dönemin Premier Ligi’ne yükselmeyi başarır. O sezon Mackay’ın performansı da ona Futbol Yazarları Birliği’nin yılın futbolcusu ödülünü kazandırır.
Derby, uzun aradan sonra döndüğü Birinci Lig’te herkesi şaşırtan bir başarıya imza atar. İlk 11 maçını kaybetmez. Üstelik evinde 5-0’lık Tothenham galibiyetine de imza atar. Sonunda 22 galibiyet ve 9 beraberlikle ligi dördüncü sırada tamamlar. Bu sonuç takıma İngiltere’yi Fuar Şehirleri Kupası’nda temsil etme hakkını da kazandırır. Ama maalesef ekonomik sebepler gerekçesiyle Avrupa’ya gidemez Derby.
Artık bunun hayal kırıklığımıdır bilinmez ama bir sonraki sezon Derby, 16 mağlubiyet alarak ligi 9. sırada tamamlar. Ama takıma ileride büyük başarılar yaşatacak iki kilit oyuncu transfer olur. Defansa Colin Todd, orta sahaya Archie Gemmill.
Herkes Derby’i sorgulamaya başlarken, başta antrenörü olmak üzere tüm takım kendine inanır. Daha büyük başarılara imza atabileceklerdir. Öyle ki 1971-72 sezonu onları doğrular şekilde geçer. Derby, o sezon dönemin yenilmez armadası Leeds United, Liverpool ve Manchester City ile birlikte kıyasıya bir şampiyonluk mücadelesine girer. İş son maça kalmıştır. O yıllarda takımlar son maçlarını aynı gün ve saatte oynamamaktadır. Derby, sezonun son maçını, rakiplerinden biri olan Liverpool ile oynar ve maçı kazanır. Leeds United’ın kazanacağı son maç onları şampiyon yapacak, Derby şehrine hüzünle dolduracaktır. Leed United, sezonun son maçında Wolverhampton’a 2-1 yenilince, Derby şehrini hüzün yerine mutluluk kaplar. Takım kuruluşunun 88. yılında tarih yazmış ve ilk şampiyonluğuna ulaşmıştır. Üstelik takım son hafta öncesinde şampiyonluk umudunu kestiği için, antrenör Clough Scilly Adaları’nda, futbolcular ise İspanya’nın Mallorca adasında tatildedir. Hemen tatilden dönülür ve şampiyonluk kupası havaya kaldırılır. Kimler yoktu ki o şampiyon takımda: Kaleci Boulton, defansta McFarland, Todd, Webster, Robson, orta sahada Gemmill, McGovern, Durban, Hinton; ileri ikilide O’Hare ve Hector. Üstelik orta saha oyuncusu Alan Hinton sezonu 15 golle tamamlar ve takımın en golcü futbolcusu olur.
Şampiyonlukla beraber yeni bir macera onları bekliyordur artık. Kulüp Şampiyon Kulüpler Kupası’nda Avrupa’nın devleriyle karşılaşacaktır. Oysa bu lig kurulduğunda takım 3 lig’teydi. Şimdi ise Avrupa arenasında. Derby, sırasıyla Zeljeznicar Bekfika ve Spartak Trnava geçerek yarı finale kadar çıkılır. Yarı finalde rakip Juventus’tur. İtalyan temsilcisi karşısında alınan 3-1 ve 0-0’lık skorlar Derby’nin Avrupa’dan elenmesi demektir. Özellikle ilk maçta Brian Clough’un soyunma odasının kapısını açıp “şikeci şerefsizler“ diye bağırması unutulmazdır. Anlatılanlara göre haksız da değildir Clough. Juventus’un Alman oyuncusu Helmut Haller, vatandaşı olan hakem Gerhard Schulenburg’un odasında hem maçın başında hem de sonunda görülmüştür. Üstelik o gün Derby’den Roy McFarland ve Archie Gemmill ikinci maçta oynamalarını engelleyecek sarı kartları da görmüşlerdir.
Avrupa’ya harcadıkları enerjiden dolayı takım, ligte de istediğini bulamaz. Sezon sonunda ligi 7. sırada bitirir. Ligin bitimiyle genç teknik direktör, kulüp başkanı Sam Longson ile sorunlar yaşaması beraberinde istifayı da getirir. Bu istifa 1973 yılında o efsane Derby takımının da sonunu getirir.
Ben kim miyim? Ben Derby’nin artık emekli olan stadyumu Baseball Ground’um… O efsane Derby takımının, bana rağmen güzel futbol oynadığı çamur deryası… “